Xupap là gì? Cấu tạo và cộng dụng của xupap ra sao là những câu hỏi mà Xe nâng Doosan Việt Nam nhận được khá nhiều từ bạn đọc . Xupap là bộ phận quan trọng và không thể thiếu đối với các loại động cơ đốt trong, đóng vai trò tạo dòng chảy khí di chuyển vào trong hoặc ra bên ngoài buồng đốt. Hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu chi tiết về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây.
Mục lục
Tìm hiểu Xupap là gì?
Xupap là một loại van sử dụng trong cơ cấu phối khí của các loại động cơ đốt trong, giữ nhiệm vụ kiểm soát lưu lượng của hỗn hợp khí cháy trong buồng đốt. Chúng hoạt động đóng và mở đường giúp tạo ra đường chảy của hỗn hợp khí đốt vào buồng đốt hoặc thải luồng khí đốt ra bên ngoài.
Xupap được chia thành hai loại chính Xupap nạp và Xupap xả, mỗi loại sẽ đảm nhiệm những vai trò khác nhau.
- Xupap nạp có chức năng nạp hỗn hợp khí vào buồng đốt của động cơ
- Xupap xả có chức năng làm kín buồng đốt và xả khí ra bên ngoài sau chu trình đốt cháy.
Cả hai loại Xupap này đều có thể làm việc trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt, áp lực lớn. Đối với động cơ xăng, nhiệt độ Xupap xả phải chịu đựng có thể lên đến 850 độ C. Đối với động cơ Diesel, nhiệt độ tối đa có thể lên đến 600 độ C. Bên cạnh đó, Xupap còn phải đối mặt với nguy cơ bị ăn mòn bề mặt bởi vận tốc lưu động của môi chất rất lớn.
Đặc điểm của Xupap là gì?
Xupap là một chi tiết quan trọng đối với các loại động cơ đốt trong hiện nay, nó có những đặc điểm cơ bản sau đây:
- Vật liệu đặc biệt: Được làm bằng thép hợp kim có khả năng chịu nhiệt độ cao (thép không gỉ, thép silic, thép vanadium). Có khả năng chịu được áp suất và nhiệt độ cao lên đến 900 độ C.
- Hình dạng: Xupap được thiết kế hình trụ, một đầu hình đầu nhọn và một đầu mở rộng gọi là thân van. Với thiết kế đặc biệt này giúp nó tối ưu hóa luồng khí nạp và khí thải qua Xupap.
- Kích thước: Tùy thuộc vào hình dạng và đường kính của xi lanh mà Xupap có kích thước khác nhau.
- Mạnh mẽ và bền bỉ: Có khả năng chống ăn mòn, chống biến dạng, va đập mạnh cực kỳ tốt. Việc này giúp Xupap có độ bền cao, tuổi thọ dài hơn các chi tiết khác của động cơ.
- Độ chính xác cao: Xupap được thiết kế với độ kín hoàn hảo để ngăn chặn sự rò rỉ của nhiên liệu và khí thải. Do đó, nó phải được chế tạo chính xác đến từng milimet.
Đặc điểm và công dụng của xupap
Video sản xuất xupap ô tô
Cấu tạo của Xupap
Hiểu rõ Xupap là gì, chắc hẳn nhiều người muốn biết thêm về cấu tạo chi tiết của bộ phận này. Thông thường, Xupap được cấu tạo với 5 bộ phận chính bao gồm đầu, thân, đế, ống dẫn hướng và lò xo. Mỗi bộ phận sẽ đảm nhiệm những chức năng và nhiệm vụ riêng, chi tiết như sau:
- Đầu Xupap: Kết hợp với đế Xupap để đóng mở cửa nạp xả của buồng đốt động cơ. Nấm Xupap được thiết kế bằng phẳng, lồi lõm tương ứng với những ưu nhược điểm riêng biệt. Nấm bằng có thể sử dụng cả 2 loại Xupap nạp và xả, nấm lõm sử dụng Xupap nạp, nấm lồi sử dụng Xupap xả.
- Đế Xupap: Được thiết kế đơn giản, cứng cáp và có thể gắn đĩa giữ lò xo Xupap. Một số đế Xupap được gắn thêm chụp bảo vệ ở bên ngoài.
- Thân Xupap: Được thiết kế hình trụ đặc giúp dẫn hướng chuyển động cho Xupap, đảm bảo đế và mặt Xupap chồng khít với nhau.
- Ống dẫn hướng Xupap: Thường được làm bằng vật liệu gang chắc chắn, kết hợp với bộ phân thân trong để hướng chuyển động.
- Lò xo Xupap: Đây là loại lò xo trụ, có sức căng tác dụng theo hướng đóng Xupap. Để ngăn ngừa hiện tượng dao động cộng hưởng của Xupap, kho động cơ chạy với tốc độ cao thì người ta sử dụng lò xo có bước không đồng đều hoặc hai lò xo cho mỗi Xupap.
Nguyên lý hoạt động của Xupap
Hiểu một cách tổng quát, Xupap hoạt động đóng mở dựa theo các chu kỳ của động cơ như sau:
- Kỳ nạp: Khi Piston di chuyển từ điểm chết trên xuống điểm chết dưới, các Xupap nạp sẽ mở và Xupap xả sẽ đóng lại giúp hỗn hợp khí và nhiên liệu vào trong buồng đốt.
- Kỳ nén: Piston di chuyển từ điểm chết dưới đến điểm chết trên, đồng thời Xupap nạp và Xupap xả đóng lại để hỗn hợp khí và nhiên liệu được nén lại trong buồng đốt, tạo hỗn hợp cháy tốt nhất.
- Kỳ cháy: Khi sự cháy diễn ra, piston chịu nén và di chuyển từ điểm chết trên xuống điểm chết dưới trong khi cả 2 Xupap cùng đóng. Việc này giúp cho sự cháy sinh công và tạo lực truyền động cơ.
- Kỳ xả: Ở kỳ này đường đi của piston tương tự như ở kỳ nén. Khi đẩy từ điểm chết dưới tới điểm chết trên. Sau đó, Xupap thải được mở ra để đẩy khí ra ngoài, cuối cùng Xupap xả đóng lại và chu kỳ mới bắt đầu được lặp lại.
3 lỗi hư hỏng của Xupap và cách xử lý triệt để
Như đã nói ở phần giải đáp Xupap là gì? Xupap làm việc trong môi trường nhiệt độ cao, dễ bị mài mòn hóa học và cơ học nên không tránh khỏi những hư hỏng trong quá trình sử dụng. Dưới đây là 3 lỗi thường gặp nhất khi sử dụng Xupap.
1. Xupap bị hở
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này có thể do phần côn đầu Xupap bị nứt, mài mòn cháy rỗ hay bám bụi than. Mặt khác, nguyên nhân cũng có thể do phần thân Xupap bị cong, vênh, mài mòn hoặc do va đập trong quá trình đóng mở.
Cách khắc phục: Bạn hãy tiến hành căn chỉnh lại khe hở Xupap để khắc phục tình trạng này.
2. Xupap bị cháy
Xupap bị cháy là một hiện tượng thường gặp, nguyên nhân có thể do khi đến kỳ cháy lượng nhiên liệu nạp vào buồng đốt không đủ.
Cách khắc phục: Điều chỉnh sao cho lượng xăng nạp vào vừa đủ để không tiêu tốn nhiên liệu, đồng thời không khiến Xupap bị cháy.
3. Xupap bị kẹt treo
Tình trạng Xupap bị kẹt treo có thể do khe hở giữa thân Xupap và ống dẫn hướng quá lớn khiến than bụi lọt vào làm kẹt Xupap hoặc bộ phận thân trong bị cong khiến đường tân đế và ống dẫn hướng không ăn khớp với nhau.
Cách khắc phục: Bạn hãy kiểm tra và vệ sinh Xupap hoặc thay thế cặp đế và ống dẫn hướng nếu cần thiết.
Cách khắc phục Xupap bị hở
- Bước 1: Xác định đúng vị trí của Xupap nạp và Xupap xả
- Bước 2: Quay trục khuỷu để piston xi lanh ở điểm chết trên hoặc giữ cho con đội xoay tự do và điểm chết trên ở trên puly hoặc ở bánh đà.
- Bước 3: Sử dụng cờ lê nới lỏng đai ốc vít điều chỉnh hoặc đai ốc hãm của con đội.
- Bước 4: Tiến hành đo khe hở giữa đế với đầu của Xupap.
- Bước 5: Sử dụng tuốc nơ vít để vặn vít điều chỉnh đầu đòn mở đến khi nhận thấy chúng vừa khít.
- Bước 6: Giữ tuốc nơ bít và dùng cờ lê vặn chặn đai ốc hãm lại.
- Bước 7: Chia dấu ở bánh đà hoặc puly sao cho góc lệch công tác của máy theo thứ tự nổ của động cơ.
- Bước 8: Quay trục khuỷu cho dấu thứ 2 trùng với dấu ở trên thân máy.
- Bước 9: Điều chỉnh 2 xupap của xi lanh kế tiếp theo thứ tự nổ của động cơ như ở bước 3, bước 4, bước 5 và bước 6.
- Bước 10: Thực hiện tương tự như ở bước 8 và bước 9 để điều chỉnh khe hở nhiệt cho các xi lanh còn lại đến khi hoàn tất.
Như vậy bài viết đã chia sẻ chi tiết về Xupap là gì, cấu tạo và nguyên lý hoạt động như thế nào. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hãy để lại số điện thoại để được tư vấn trực tiếp từ chuyên viên của chúng tôi.
>>> Xem ngay:
Hệ thống làm mát bằng không khí là gì? Cấu tạo & Nguyên lý làm việc
Bộ chế hòa khí ô tô, xe máy là gì? Cấu tạo và Nguyên lý làm việc của bộ chế hòa khí
Nhiệm vụ của hệ thống đánh lửa là gì? Cấu tạo, nguyên lý làm việc và yêu cầu
Van hằng nhiệt là gì? Van hằng nhiệt nằm ở đâu và có nên bỏ van hằng nhiệt?
Bộ ly hợp là gì? Cấu tạo & Nguyên lý làm việc của bộ ly hợp ô tô, xe máy
Vòng bi bạc đạn là gì? Tổng hợp thông số bạc đạn và vòng bi chi tiết
Tìm kiếm liên quan:
- Nấm xupap
- Xupap xe máy là gì
- Xupap nạp và xả là gì
- Xupap xe máy giá bao nhiêu
- Công dụng của xupap
- Xupap xe ô to
- Xupap tiếng anh là gì
- Xoáy xupap là gì
Hãy để lại bình luận của bạn tại đây!